Koreceye Minik Bir Giriş: Hangul Tarihi
Aramızda dil meraklısı olan var mı? Merak etme, yalnız değilsin. Kore’ye gidiyorsak birazcık diline ve alfabesine yani Hangul tarihine hâkim olalım. Modern Korece yazı sistemi, Hangul, Kral Sejong’un emriyle 1443 yılında icat edildi. Hangul’dan önce, diğer alfabeler, Korece seslerini yansıtan Çince karakterleri kullanmışlardır. Fakat, Çince ve Korece arasındaki farklar yüzünden Çince, Korece konuşma tarzını doğru bir şekilde ifade edememiştir.
Dahası, sadece elit sınıfların Çince çalışacak zamanı olduğu için Kral Sejong, halka daha ulaşılabilir ve daha etkili olan fonetik bir alfabe icat edilmesini istemiştir. İcat edilen en bilimsel alfabe olarak adlandırılan Hangul, 24 harften oluşuyor: 10 sesli ve 14 sessiz. 2,3 veya 4’lü kümeler şeklinde olan harfler, heceleri ve kelimeleri oluşturuyor. Hangul’daki sessiz harfler, ilgili sesleri çıkarırken dilin, dudakların ve diğer konuşma organlarının konumunu temsil edecek şekilde tasarlanmıştır. Sesli harfler ise Dünya’yı, Güneş’i ve insanı temsil eden çizgiler ve noktalardan oluşur.
Hangul, bir harfin şekli ile telaffuzu arasında açık bir bağlantı kuran nadir alfabelerden biridir. Dünyadaki en büyük okuryazarlık oranına katkı sağladığı için Hangul’un icadı, Kore tarihinde büyük bir başarıyı işaret ediyor. Kral gibi kral! Hangul ismi, Koreli dilbilimci Ju Si-gyeong tarafından 1912’de bulunmuş. Hangul, antik Korecedeki, büyük anlamına gelen, Han (한) kelimesiyle yazı anlamına gelen Geul (글) kelimelerini birleştiriyor. Han kelimesi normalde Kore’den bahsetmek için de kullanılıyor o yüzden Hangul Korece yazı anlamı taşıyor. Daha fazla bilgi için bu sayfaya göz atabilirsiniz.
Hangul Tarihinden Dil Ailesine ve Akrabalarına
Korecenin hangi dil ailesine ait olduğu aslında biraz karışık. Kanıtlar, Türkçe ve Japonca dillerini kapsayan Altay dil ailesi ait olduğunu gösteriyor. Fakat tamamen farklı bir dil ağacında olmasına rağmen Çince, Koreceyi etki altına almıştır. Birçok kişi Korecenin tek bir kültürel kaynaktan çıktığını düşünse de tıpkı Koreliler tek bir ırktan gelmedikleri gibi dilleri de tek bir dilden var olmamıştır.
Antik dönemlerde Kore Yarımadası’nda yaşayan çeşitli topluluklar, altıncı yüzyıldan on dördüncü yüzyıla kadar gerçekleşen birleşmeler sırasında tek bir dile sahip homojen bir halk haline gelmiştir. On beşinci yüzyıla gelindiğinde ise Korece, bugün bildiğimiz dil olarak ortaya çıkmıştır. Tabii, Güney Kore Korecesiyle Kuzey Kore Korecesi de tamamen aynı değil. Güney Kore Korecesi ve Hangul bildiğiniz üzere tarih boyunca Çinceden etkilenmiş, Kuzey Kore Korecesi ise Rusçadan etkilenmiştir. Sadece kelimeleri değil aynı zamanda telaffuz şekilleri de değişmiştir.
Çincenin Hangul’daki Süregelen Etkileri
Modern Korece hâlâ, yüzyıllarca altında kaldığı Çin’in derin etkisini yansıtır. Korece kelime dağarcığının yaklaşık yarısı, çoğunlukla Konfüçyüs klasiklerinden olmak üzere, Çince kökenli sözcüklerden oluşur. Günümüzde Güney Koreliler genellikle karma bir yazı sistemi kullanır; Çince kökenli kelimeler Çince karakterlerle, Korece kelimeler ise Hangul ile yazılır. Dahası, Korecede 2 farklı sayı sistemleri kullanılıyor ve birinin adı Sino-Korean sayıları. Sino-Korean sayıları, Çince’ye dayanan sayılardır.
Korece’de tarihleri, para miktarını, dakikaları, adresleri, telefon numaralarını ve 100’ün üstündeki sayıları söylerken bu sayı sistemini kullanıyorlar. Çok garip değil mi? Ödünç aldıkları sözcüklere rağmen Korece, ses ve cümle yapısı bakımından Çinceden tamamen farklıdır. Çincenin etkisi Güney Kore’de böyle iken Kuzey Koreliler ise Çince karakterleri tamamen ortadan kaldırmış ve Çince kökenli kelimeleri bile Hangul ile yazmaktadır.
6 Bölge 6 Ana Lehçe
Güney Kore’deki her bölgeyi temsil eden 6 tane ana lehçe var. Bunlar Gyeonggi, Gyeongsang, Chungcheong, Gangwon, Jeolla ve Jeju olarak ayrılıyor. Hadi beraber farklarını görelim! Gyeonggido lehçesi veya Seul lehçesi, standart Korece olarak bilinir. En çok ders kitaplarında olan okulda, televizyonda, filmlerde ve radyoda kullanılan lehçedir. En çok Gyeonggi bölgesinde ve Seul’de konuşulsa da Güney Kore’deki neredeyse herkes bu lehçeyi anlayabilir. Gyeongsangdo lehçesi en çok Busan, Ulsan ve Daegu şehirlerinde konuşulur. En çok bilineni Busan olmakla beraber, bu 3 şehirdeki lehçe arasında birkaç küçük farkları da vardır.
Bilindiği üzere Gyeongsang muhafazakâr bir bölgedir ve lehçesi güçlü bir şivesi olduğu için insanlar normal konuşsa bile karşı tarafa sert ve kaba olarak duyulabilir. Gyeongsangdo lehçesi Korecedeki tonu koruyan tek lehçedir bu da tonun değişmesi kelimenin de değişmesi anlamına geliyor. Bir diğer lehçemiz ise Gagwondo, Gagwondo, coğrafi olarak Seul’e yakın olduğu için standart Koreceye daha yakın. Chungcheongdo lehçesi daha yavaş ve daha tiz bir sesle konuşulmasıyla bilinir ve bu yüzden nazik bir lehçe olarak görülüyor. Konuşma şekli yüzünden Chungcheongdo bölgesindeki insanlar daha arkadaş canlısı olarak adlandırılıyor.
Jeollado bölgesi, Kore tarihindeki demokratik hareketleriyle biliniyor ve aynı zamanda bölge, isyan ve saldırganlığın sembolüdür. Bu yüzden Jeollado lehçesi aşırı hızlı duyuluyor. Son olarak, gönlümüzün adası, Jejudo lehçesi. Bütün Korece lehçelerinden Jejudo lehçesi en farklı olandır hatta bu fark o kadar fazla ki çoğu zaman farklı bir dil olarak kabul ediliyor. Bunun sebebi büyük ihtimalle Jeju adasının ana kara Kore’den coğrafi olarak ayrı olmasıdır. Tarih boyunca, bu lehçe Japonca ve Moğolcadan etkilenmiştir.
TOPIK Sınavı (Korece Yeterlilik Sınavı)
Kültürü ve Hangul tarihini kavradıktan sonra onları bir kenara bırakıyoruz ve testlere geçiş yapıyoruz. Koreceden bahsedip sınavından bahsetmemek olmaz. Eminim birçoğumuz bu sınava ya hazırlanmak istiyor ya da belgesini alıp kenara çekilmiştir. En temelinden TOPIK sınavının ne olduğuna bakalım. TOPIK’in açılımı Test of Proficiency in Korean yani Korece yeterlilik sınavı. Aynı İngilizcenin IELTS, TOEFL ve benzeri sınavları gibi. İngilizceden farklı olarak TOPIK’te 6 seviye var. Bu seviyeleri 2 sınava ayırmışlar. TOPIK I, TOPIK 1 ve 2’yi kapsarken TOPIK II TOPIK 2’den sonraki bütün seviyeleri kapsıyor.
TOPIK I’de sadece okuma ve dinleme becerileriniz test ediliyor ama TOPIK II’de buna yazma da ekleniyor. TOPIK I kendini tanıtma, yer-yön, adres tarif edebilme becerilerini ölçüyor. TOPIK II ise görev odaklı konuşmalardan başlayıp profesyonel ortamlardaki anlama kabiliyetinizi ölçüyor. TOPIK I’de toplam 200 puandan oluşuyor ve 80 puan alırsanız TOPIK 1 belgesini alıyorsunuz. Eğer 140 puan yaparsanız TOPIK 2 belgesini almaya hak kazanıyorsunuz.
TOPIK II, 300 puandan oluşuyor. TOPIK 3 belgesinin alınması için en az puan 120’dir. 4 için 150, 5 için 190 ve 6 için gerekli olan puan 230’dur. TOPIK sınavları Kore Kültür Merkezi tarafından düzenleniyor. Kore Kültür Merkezi hem Ankara’da hem de İstanbul’da bulunuyor ve kocaman bir uyarı olarak eklemek isterim ki eğer TOPIK’e başvuracaksanız Ankara ve İstanbul formları farklı olduğu için hangi şehrin sitesine girdiğinize çok dikkatli bakın. TOPIK sınavına formları doldurmuş ve parasını ödemiş herkes girebilir. Bu sınavın geçerliliği maalesef 2 yıl kadar kısa bir süre. Peki, bu sınav kişiye ne gibi artılar sağlıyor? Aldığınız seviyeye göre Kore’de yüksek lisans gibi burslara başvurabilirsiniz. TOPIK belgesine sahip olmak diğer adaylardan sizi ayırt ettiğini söyleyebilirim. Eğer işe girmek istiyorsanız da TOPIK belgesi size yardımcı olacaktır.
BAHSEDİLEN SİTELER REKLAM DEĞİLDİR SADECE BİLGİLENDİRME AMAÇLIDIR.
Güney Kore’nin eğitimini merak ediyorsanız Güney Kore’de Eğitim: Öğrenci Olmanın Avantajları ve Çalışma Fırsatları 2025 yazımızı okuyabilirsiniz.
